Kompania MVRDV ka filluar ndërtimin e objektit Skënderbeu, e njohur zyrtarisht si Shkëmbi i Tiranës, një projekt me përdorim të përzier që është skalitur në formën e heroit kombëtar të Shqipërisë. Ndërtesa është e mbështjellë me ballkone të lakuar që formojnë formën e kokës së Skënderbeut, duke shërbyer si një pikë referimi ikonë në sheshin Skënderbej në qendër të Tiranës. Pasi të përfundojë, projekti do të jetë një nga ndërtesat më të mëdha në botë që do të funksionojë si një skulpturë figurative, duke festuar historinë kulturore të vendit duke i dhënë kryeqytetit shqiptar një identitet unik.
E ngritur 85 metra, kulla me përdorim të përzier ndodhet në këndin verilindor të sheshit. Në nivelin e rrugës, silueta e lakuar e ndërtesës mbush skajet e vendit. “Shpatullat” e Skënderbeut përputhen me pjesën më të gjerë të truallit, ndërsa koka e tij është e kthyer djathtas, përballë sheshit që mban emrin e tij. Dizajni arrihet duke përdorur ballkone që mbështjellin të gjithë ndërtesën në të gjitha nivelet, me zgjatime të lakuara që formojnë detajet e fytyrës si hunda, veshët dhe mjekra. Dizajni përfundimtar është një ndërhyrje delikate simbolike e cila mund të mos jetë shumë e dukshme për njerëzit në shikim të parë.
E përshtatur në mënyrë të përsosur në një qytet që ka zhvilluar një traditë të përzierjes së artit dhe arkitekturës si pjesë e rilindjes së tij postkomuniste, ndërtesa ofron shtëpi të dizajnuara mirë dhe funksionale në një nga vendet më të dëshirueshme në Tiranë. Ballkonet lejojnë hapësirat e brendshme të ndërtesës të adoptojnë planimetri racionale të dyshemesë, ndërkohë që ofrojnë një sasi të konsiderueshme të hapësirës së jashtme të vlefshme dhe me hije për banorët. Brenda, ndërtesa përmban një nivel të hapësirës komerciale dhe katër nivele të zyrave. Më lart, 20 kate të apartamenteve të banimit zënë “kokën”, me kujdes të veçantë që i kushtohet çdo planimetrie individuale për të siguruar që këto shtëpi të jenë funksionale pavarësisht formës së parregullt të ndërtesës.
Çdo ballkon është i ndarë nga mbjellëse të ndërtuara me bimë vendase, të cilat mundesojne gjelbërimin në zonën përreth të zgjerohet deri në ndërtesë, duke e bërë atë të adaptueshëm me klimën e ngrohtë të Tiranës. Për shkak të ballkoneve të gjera të varura, ndërtesa është e mbrojtur nga rrezet e tepërta të diellit dhe shtrirja e dyshemesë mundëson ajrim natyral të kryqëzuar. Sistemet e kapjes së ujit të shiut dhe rikuperimit të nxehtësisë minimizojnë kërkesat e ndërtesës për ujë dhe energji.
Balustradat prej xhami të ballkoneve kanë një përfundim gradient, duke u zbehur nga një ngjyrë e bardhë qumështi në një fund të pastër për të krijuar një pamje të ngjashme me mermerin. Natën, rripat e ndriçimit të integruar në pjesën e poshtme të ballkoneve nxjerrin në pah formën e kokës së Skënderbeut, duke e bërë ndërtesën një fanar dhe pikë referimi në qytet.
Gjergj Kastrioti, i njohur si Skënderbeu, është një figurë e rëndësishme në historinë e Shqipërisë, pasi luajti një rol vendimtar në konceptimin e saj si shtet-komb, duke e bërë atë hero kombëtar të vendit. Duke nderuar trashëgiminë e tij, sheshi kryesor publik në qendër të Tiranës quhet Sheshi Skënderbej, i shoqëruar me Monumentin Skënderbej.
(Marre nga www.archdaily.com)
