Në korrik, Moska dhe Kievi ranë dakord për një korridor të grurit për të lejuar Ukrainën të rifillojë eksportet e saj të grurit. Por një sërë çështjesh vazhdojnë ta pengojnë procesin. Ndërkohë, çmimi i bukës po rritet në mbarë botën.
Ka mungesë të bukës në Liban dhe kur është në dispozicion, është shumë e shtrenjtë. Për javë të tëra, njerëzve u është dashur të qëndrojnë në radhë për orë të tëra në furrat e bukës. Pavarësisht subvencioneve shtetërore, një paketë me gjashtë bukë të sheshtë kushton zyrtarisht 13,000 paund libaneze (rreth 8,50 € ose 8,80 dollarë). Në tregun e zi, shpesh shkon për të paktën dy herë më shumë.
Kishte një fije shprese kur u raportua se Razoni, anija e parë që u nis nga Ukraina pasi Moska dhe Kievi goditën muajin e fundit të tyre për të krijuar një korridor gruri, ishte rrugës për në Liban. Megjithatë, përpara se të mbërrinte në destinacionin e saj në Tripoli, qyteti i dytë më i madh në vend, anija u kthye me 26,000 tonë drithë. Shpjegimi zyrtar është se blerësi nuk e donte më ngarkesën sepse ishte pesë muaj shumë vonë.
Më tej, presidenti i Shoqatës së Importit të Ushqimit të Libanit, Hani Bushali i tha agjencisë gjermane të lajmeve DPA se vendit i duhej grurë, jo misër. Duket se misri fillimisht ishte menduar si ushqim për kafshët.
Pasi blerësi fillestar refuzoi të merrte në zotërim ngarkesën, Razoni qëndroi në Mesdhe për disa ditë përpara se një blerës tjetër të gjendej në Turqi.
Zbatimi i vështirë i Iniciativës për Kokrrat e grurit permes Detit të Zi
Megjithëse është e vërtetë që misri mund të përpunohet në ushqim për njerëzit, në shumë vende është gruri që është ushqimi kryesor numër një. Pavarësisht nga kjo, disa nga anijet e mëvonshme që u larguan nga Ukraina ishin të ngarkuara me miell misri ose luledielli.
Qendra e Përbashkët Koordinuese (JCC) e krijuar nga OKB-ja për të lehtësuar zbatimin e Iniciativës për Kokrrat e Detit të Zi nuk iu përgjigj një pyetjeje të DË se pse ndodhi kështu. Në pyetjet e shpeshta në lidhje me nismën, OKB-ja thotë: “Kompanitë e transportit vendosin për lëvizjen e anijeve të tyre bazuar në aktivitetin dhe procedurat tregtare. Qendra e Përbashkët Koordinuese në Stamboll autorizon lëvizjen e anijeve brenda dhe jashtë Detit të Zi bazuar në kërkesat që ajo merr nga autoritetet portuale të Ukrainës.”
Vetëm disa nga dërgesat janë të destinuara për Programin Botëror të Ushqimit të OKB-së për të zbutur urinë në të gjithë botën, por JCC nuk ka asnjë fjalë se ku duhet të dorëzohet pjesa tjetër e drithit. Turqia, Britania, Irlanda dhe Koreja e Jugut janë vetëm disa nga destinacionet e mundshme.
Zëdhënësi i OKB-së, Stephane Dujarric, tha në një konferencë këtë javë se këto ishin “transaksione tregtare” dhe ishte normale që anijet “të shkojnë atje ku kontrata përcakton se ato shkojnë”.
Procesi i inspektimit që kërkon shumë kohë në Stamboll
Deri më tani, vetëm 12 anije janë larguar nga Ukraina. Por llogaritet se ka rreth 22 milionë tonë grurë në magazinim, në pritje për t’u eksportuar. Ka disa arsye për ritmin e ngadaltë. Së pari, portet e Ukrainës funksionojnë vetëm me një pjesë të kapacitetit të tyre të paraluftës. Pastaj, është procesi i inspektimit që kërkon shumë kohë në Turqi. Kur anijet mbërrijnë ose largohen nga Stambolli, ato kontrollohen për t’u siguruar që nuk mbajnë armë kontrabandë ose grurë të vjedhur.
Një problem tjetër është se nuk ka mjaft anije, pasi shumë kompani sigurimesh hezitojnë të garantojnë dërgesat përmes një zone konflikti. Kompanitë e transportit që dikur operonin në Detin e Zi duhet të gjejnë rrugë të tjera. Prandaj, vetëm një pjesë e grurit që ruhet në Ukrainë mund të eksportohet për momentin.
Ukraina akuzon Rusinë për kontrabandë gruri
Gjithashtu ka pasur vonesa në eksporte për shkak të akuzave nga Ukraina se Rusia po plaçkit grurin. Sipas pretendimeve nga ambasada ukrainase në Bejrut, Laodicea me flamur sirian, e cila ishte ankoruar në Tripoli, mbante 10,000 grurë të vjedhur ukrainas. Anija u ndalua derisa u konstatua se drithi nuk ishte vjedhur.
Sipas dokumenteve zyrtare, anija ishte nisur nga Porti Kavkaz në ngushticën e Kerçit – jo shumë larg Krimesë, e cila u aneksua ilegalisht nga Rusia në vitin 2014. Anijet nga ky port nuk mbulohen nga sanksionet dhe nuk bien në juridiksionin e JCC në Stamboll.
Megjithatë, sipas agjencisë së lajmeve Reuters, informacionet me burim të hapur që ajo ka verifikuar sugjerojnë se ky port “mund të pranojë vetëm anije me një maksimum prej pesë metrash”. Agjencia tha se ambasada ukrainase kishte vënë në dukje se manifesti rus i ngarkesave thoshte se Laodicea kishte një rrymë maksimale prej tetë metrash. Kjo do të thotë se duhej të kishte ardhur nga një port tjetër.
Ambasada u paraqiti gjithashtu autoriteteve të Bejrutit imazhe satelitore që tregonin se anija kishte mbërritur në të vërtetë bosh në portin e Feodosia në Krime dhe ishte nisur me një ngarkesë të rëndë.
Siria është blerësi kryesor i grurit në anijet ruse
Duket se ky nuk është një rast i izoluar. Në qershor, e përditshmja britanike Financial Times botoi një artikull që përdorte imazhe satelitore për të identifikuar të paktën tetë anije që në dukje ishin ngarkuar me grurë, jo në Rusi, por në portin e Krimesë të Sevastopolit.
Ai tha gjithashtu se me sa duket kishte pasur më shumë aktivitet në Port Kavkaz që nga pushtimi rus në shkurt.
Transportuesit ndërkombëtarë janë të detyruar të sigurojnë pozicionin e tyre vazhdimisht nëpërmjet gjurmuesve transponder. Megjithatë, në Detin e Zi, duket se anijet ruse shpesh i kanë transponderët e fikur. Financial Times sugjeroi se anijet mund të kishin ngarkuar një sasi të vogël drithi të ligjshëm rus në Portin Kavkas dhe më pas ta kishin kombinuar atë me grurin e vjedhur në një port të Krimesë. Nëse do të ishte kështu, ekspertët thonë se do të ishte jashtëzakonisht e vështirë të gjurmohej nëse drithi fillimisht erdhi nga fermat ukrainase.
Shpesh, anijet ruse që transportojnë grurë drejtohen në portet e Lindjes së Afërt dhe të Mesme, për shembull Irani, Egjipti ose Libia. Ekziston një kërkesë kaq urgjente për drithë sa që autoritetet shpesh nuk pyesin se nga vjen. Blerësi kryesor mbetet Siria, megjithatë, e cila ka marrë të paktën 90,000 tonë drithë që nga shkurti. Sundimtari sirian Bashar al-Assad është një aleat i ngushtë i presidentit rus Vladimir Putin.
(Marrë nga Deutsche Welle), transmeton Botapress.info
