Ambasadori amerikan në Serbi, Christopher Hill ka deklaruar se Prishtina dhe Beogradi në takimin e fundit kanë treguar se janë “shumë serioz për të ecur para”. Megjithatë, ai e ka bërë të qartë se çështja që duhet të zgjidhet urgjentisht, është ajo e Asociacionit të komunave meshumicë serbe.
Në një intervistë për agjencinë serbe “Beta”, ai ka folur për çëhstjen e dialogut, pas takimit të 27 shkurtit që u konsiderua përparim i madh.
Asociacioni, urgjenca, dialogu, kompanitë amerikane, çka tha ai në këtë intervistë, ndër të parat pas takimit të rëndësishëm
Çështja më urgjente
Çështja me më së shumti urgjencë për t’u zgjidhur, sipas ambasadorit amerikan, është ajo e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, dhe për këtë, sipas tij ekzistojnë disa arsye.
“Mendoj që çështja më urgjente për t’u zgjidhur është ajo e Asociacionit të Komunave me Shumice Serbe dhe ka disa arsye për këtë, një prej tyre është se çështja ka qenë aty për dhjetë vite, dhe së dyti, mendoj që nëse fillojmë me këtë, njerëzit, serbët në Kosovë, do të rikthehen në institucione. Ajo çfarë po mundohemi të bëjmë është ta qetësojmë situatën, sepse është e nevojshme.” – ka thënë ai.
Sa i përket kësaj çështje, vlen të përmendet se vetë Hill ka qenë disa herë i zëshëm në kërkesën e tij se çështja e Asociacionit duhet të zgjidhet
Urgjenca
Ambasadori amerikan mes tjerash në këtë intervistë ka deklaruar se shumë punë duhet të bëhet, por se më e rëndësishmja, është implementimi i marrëveshjes.
Sipas tij, të gjithë e kanë kuptuar se sa të rëndësishme janë negociatat mes dy vendeve derisa shtoi: “…dhe me rëndësinë, vjen urgjenca. Ata duhet ta zgjidhin këtë”.
Hill citohet të ketë thënë se Bashkimi Evropian ka dhënë shumë për të arrtirur një marrëveshje që është e “rëndësisë historike”.
“Është një prej gjërave më të rëndësishme që po ndodhë në Evropë tani. Nuk mendoj se duhe të shkojmë ngadalë, por sa më shpejt që është e mundur.” – tha ai.
Në fund, ai në këtë intervistë raportohet të ketë thënë se dialogu mes dy vendeve, është një prej çështjeve kryesore që ndikon në investime të mëtutjeshme të kompanive amerikane në Serbi.
“Kompanitë amerikanë janë të interesuara të investojnë çdokund ku ka paqe dhe stabilitet. Për këtë arsye, mendoj që kompanitë do të ndjekin ngjarje si dialogu mes Kosovës dhe Serbisë…” – tha ai.
Rreth planit evropian…
Kosova dhe Serbia të hënën diskutuan për disa orë, ku edhe dhanë pajtimin e tyre për marrëveshjen bazë apo planin evropian.
Pak pas përfundimit të diskutimeve, diplomatët Josep Borell e Miroslav Lajçak e quajtën si përparim të madh atë që u arrit në takim, ndonëse nuk pati nënshkrim të marrëveshjes.
Megjithatë, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti disa orë pas takimit deklaroi se ai ishte gati të nënshkruante marrëveshjen, por jo edhe presidenti serb, Aleksandar Vuçiq.
Në mbrëmje të së hënës, u publikua edhe plani që përmban 11 pika, e ku po ashtu, u konfirmua se flitet edhe për “respektimin e të gjitha marrëveshjeve të arritura në kuadër të dialogut”.
Propozimin e gjeni të përkthyer më poshtë:
Palët Kontraktuese,
Të vetëdijshëm për përgjegjësinë e tyre për ruajtjen e paqes,
Të përkushtuar për të kontribuar në bashkëpunimin dhe sigurinë e frytshme rajonale në Evropë dhe për të kapërcyer trashëgiminë e së kaluarës,
Të vetëdijshëm se paprekshmëria e kufijve dhe respektimi i integritetit dhe sovranitetit territorial dhe mbrojtja e pakicave kombëtare janë kusht themelor për paqen,
Duke u nisur nga faktet historike dhe pa paragjykuar pikëpamjet e ndryshme të Palëve për çështjet themelore, duke përfshirë çështjet e statusit,
Me dëshirën për të krijuar kushtet për bashkëpunim ndërmjet Palëve në dobi të popullit,
Kanë rënë dakord si më poshtë:
Neni 1
Palët do të zhvillojnë marrëdhënie normale, të fqinjësisë së mirë me njëra-tjetrën mbi bazën e të drejtave të barabarta.
Të dyja Palët do të njohin reciprokisht dokumentet e tyre përkatëse dhe simbolet kombëtare, duke përfshirë pasaportat, diplomat, targat dhe vulat doganore.
Neni 2
Të dyja palët do të udhëhiqen nga qëllimet dhe parimet e përcaktuara në Kartën e Kombeve të Bashkuara, veçanërisht ato të barazisë sovrane të të gjitha shteteve, respektimit të pavarësisë, autonomisë dhe integritetit territorial të tyre, të drejtën e vetëvendosjes, mbrojtjen e të drejtave të njeriut. , dhe mosdiskriminimi.
Neni 3
Në përputhje me Kartën e Kombeve të Bashkuara, Palët do të zgjidhin çdo mosmarrëveshje ndërmjet tyre ekskluzivisht me mjete paqësore dhe do të përmbahen nga kërcënimi ose përdorimi i forcës.
Neni 4
Palët vazhdojnë me supozimin se asnjëra nga të dyja nuk mund të përfaqësojë tjetrën në sferën ndërkombëtare ose të veprojë në emër të saj.
Serbia nuk do të kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në asnjë organizatë ndërkombëtare.
Neni 5
Asnjëra palë nuk do të bllokojë, as nuk do të inkurajojë të tjerët të bllokojnë, përparimin e palës tjetër në rrugën e tyre përkatëse në BE bazuar në meritat e tyre. Të dyja palët do të respektojnë vlerat e përmendura në nenet 2 dhe 21 të Traktatit të Bashkimit Evropian.
Neni 6
Ndërsa Marrëveshja aktuale përbën një hap të rëndësishëm normalizimi, të dyja palët do të vazhdojnë me një shtysë të re procesin e dialogut të udhëhequr nga BE-ja, i cili duhet të çojë në një marrëveshje ligjërisht të detyrueshme për normalizimin e plotë të marrëdhënieve të tyre.
Palët bien dakord të thellojnë bashkëpunimin e ardhshëm në fushat e ekonomisë, shkencës dhe teknologjisë, transportit dhe lidhjes, marrëdhënieve gjyqësore dhe të zbatimit të ligjit, postave dhe telekomunikacionit, shëndetësisë, kulturës, fesë, sportit, mbrojtjes së mjedisit, personave të zhdukur, personave të zhvendosur dhe të tjera të ngjashme. fusha nëpërmjet lidhjes së marrëveshjeve specifike. Detajet do të bien dakord në marrëveshje shtesë të ndërmjetësuara nga Dialogu i udhëhequr nga BE.
Neni 7
Të dyja palët angazhohen të krijojnë marrëveshje dhe garanci specifike, në përputhje me instrumentet përkatëse të Këshillit të Evropës dhe duke u mbështetur në përvojat ekzistuese evropiane, për të siguruar një nivel të duhur të vetë-menaxhimit për komunitetin serb në Kosovë dhe aftësinë për ofrimin e shërbimeve në fusha specifike, duke përfshirë mundësinë e mbështetjes financiare nga Serbia dhe një kanal të drejtpërdrejtë komunikimi për komunitetin serb me Qeverinë e Kosovës.
Palët do të zyrtarizojnë statusin e Kishës Ortodokse Serbe në Kosovë dhe do të ofrojnë nivel të fortë mbrojtjeje për objektet e trashëgimisë fetare dhe kulturore serbe, në përputhje me modelet ekzistuese evropiane.
Neni 8
Palët do të shkëmbejnë Misionet e Përhershme. Ato do të vendosen në selinë e Qeverisë përkatëse.
Çështjet praktike në lidhje me themelimin e Misioneve do të trajtohen veçmas.
Neni 9
Të dyja palët marrin parasysh angazhimin e BE-së dhe donatorëve të tjerë për të krijuar një paketë të veçantë investimi dhe mbështetje financiare për projektet e përbashkëta të Palëve në zhvillimin ekonomik, lidhjen, tranzicionin e gjelbër dhe fusha të tjera kyçe.
Neni 10
Palët do të krijojnë një Komitet të përbashkët, të kryesuar nga BE-ja, për monitorimin e zbatimit të kësaj Marrëveshjeje.
Të dyja palët konfirmojnë detyrimin e tyre për të zbatuar të gjitha marrëveshjet e kaluara të Dialogut, të cilat mbeten të vlefshme dhe detyruese.
Neni 11
Të dyja palët angazhohen të respektojnë Udhërrëfyesin e Zbatimit të aneksuar në këtë Marrëveshje.
