Ekspertët thonë se duhet të investohet në kapacitete të reja gjeneruese, ndërsa shprehën nevojën e bashkëpunimit me vendet e rajonit.
Nevojat e Kosovës për energji elektrike i tejkalojnë kapacitetet e prodhimit, sidomos gjatë dimrit. Kosova ka kapacitet të prodhojë rreth 800 megavat në orë, kurse nevojat e saj në dimër arrijnë deri në 1 mijë e 300 megavat në orë.
Ndërkohë, kjo diferencë zakonisht importohet nga jashtë.
Eksperti i energjetikës, Ethem Çeku, ka thënë për Radio Kosovën se arsyeja e krijimit të kësaj situate në vend, është se politikat e Kosovës janë orientuar më shumë në blerje të energjisë elektrike.
Ai theksoi se Kosova i mban termocentralet me remonte të vogla, që shtyjnë nga një vit. Çeku tha se blloqet e Kosovës janë të stërvjetruara dhe është e pamundur të mbahen gjatë, derisa theksoi se nuk është investuar në kapacitete të reja gjeneruese.
“Nuk u ndërtuan kapacitete të reja gjeneruese, nuk u zhvillua sektori i energjisë alternative, u orientua gabimisht në energjinë e hidros dhe u bënë blerje të energjisë elektrike. Kosova nuk i përmbushë nevojat, sepse nuk i kemi në prodhim të gjitha kapacitetet. Sikur të ishin në prodhim blloqet e Kosovës A, që në kapacitetet prodhuese mund të prodhojnë deri në 800 e disa megavat dhe dy blloqet e Kosovës B, hidrocentralet e Ujmanit dhe ndihmesa nga energjia alternative, ne nuk do të kishim telashe”, tha Çeku.
Çeku tha se në këtë rast, Qeveria e Kosovës në bashkëpunim me Shqipërinë dhe vende të tjera të rajonit, të planifikojë ndërtimin e kapaciteteve të reja gjeneruese në Kosovë.
“Një shkëmbim ndërmjet Kosovës dhe Shqipërisë, hidros dhe termos do të ishte perfekt, duke parë se është ndërtuar edh linja 400 kilovatësh. Ndoshta është momenti i fundit që qeveritë e vendeve: Kosovës, Shqipërisë dhe Maqedonisë, pse jo edhe e Malit të Zi, të shohin mundësinë e bashkëpunimit në fushën e energjisë, qoftë alternative, apo siç e ka Kosova në fushën e linjitit që është nga fushat më të pëlleshme, e që mund të përdoret për zhvillimin e kapaciteteve të reja të energjisë”, tha ai.
Ndërkohë, eksperti i energjetikës nga Shqipëria, Lorenc Gordani, ka thënë se duhet të shikohet mundësia e bashkëpunimit ndërmjet Shqipërisë, Kosovës e Maqedonisë, për ndërtimin e një kompanie të përbashkët që do të referonte direkt në bursë.
“Tre vendet të bëjnë blerje të përbashkët. Do të ishte zgjidhje optimale të kishim një zë më të rëndësishëm që blen direkt në treg dhe që përfiton nga ato që janë, pasi tregu sjell edhe avantazhe”, tha Gordani.
Sipas KEDS-it, janë bërë disa përgatitje për dimër, ndërsa konsumi i energjisë elektrike në Kosovë është i lartë, për shkak se shumë amvisëri ngrohen me energji elektrike, duke përdorur pajisje joefiçiente.
Ndërkohë, Kuvendi i Kosovës miratoi vendimin e qeverisë për zgjatjen e masave emergjente në furnizimin e energjisë.
Me herët ministrja Artane Rizvanolli, ka treguar për masat që janë ndërmarrë për kursim të energjisë, ku ndër to është ndaluar eksporti e ri-eksporti i produkteve të drurit dhe lëndëve djegëse, është shfuqizuar vendimi për ndalimin e dhënies së thëngjillit për punëtorët e KEK-ut dhe të gjitha këto janë bërë me rekomandim të Komitetit Teknik Emergjent.
Rizvanolli, ka thënë se subvencionimi i energjisë do të vazhdojë edhe në muajt në vijim, ndërsa bëri të ditur se Qeveria ka ndarë 6 milionë euro me qëllim të subvencionit të konsumatorëve fundorë për zbatimin e masave për kursim të energjisë.
