Pas luftës, tërmeti i djeshëm ishte një tjetër goditje e madhe për Sirinë, aty ku një rrip i gjatë rrënojash, i ndërprerë nga kodra dhe fusha të kultivuara, shtrihet në të gjithë zonën veriperëndimore të vendit, atë më afër kufirit me Turqinë.
Këtu, ku goditi dhunshëm një nga tërmetet më shkatërrues në histori, kampet e refugjatëve sirianë, të zhvendosur prej vitesh nga rajone të tjera të prekura nga lufta për 12 vjet, janë fshirë dhe rrafshuar me tokën.
“Nuk kam ndjerë kurrë kaq shumë terror, as gjatë bombardimeve të Asadit”, është një nga dëshmitë e përsëritura të të mbijetuarve nga tërmeti në zonat veriperëndimore të Sirisë, jashtë kontrollit të Damaskut dhe për vite të tëra të ekspozuar ndaj bombardimeve të shpeshta nga forcat e qeverisë.
Por katastrofa bashkon, në dhimbje dhe pafuqi, sirianët që jetojnë në të dy anët e llogoreve ushtarake të ngritura gjatë dekadës së fundit midis zonave të kontrolluara nga qeveria qendrore në Damask, të mbështetur nga Rusia dhe Irani, dhe zonave nën kontrollin dhe ndikimin turk.
Dhjetëra qytete dhe fshatra në luginën Orontes dhe ato përreth Idlib, kryeqyteti i kontrolluar nga koalicioni xhihadist de facto i kooptuar nga Ankaraja, u goditën. Afrini u godit, ku në vitin 2018 spastrimi etnik turk ishte prishur në dëm të komuniteteve kurde.
Në zonat siriane më të shkatërruara nga tërmeti jetojnë më shumë se katër milionë sirianë, të cilët kanë pasur nevoja urgjente humanitare prej vitesh. Nga këta, rreth tre milionë janë të zhvendosur brenda vendit nga zona të tjera të prekura nga lufta.
Tërmeti goditi rëndë Alepon, metropoli sirian, i cili bombardohej pandërprerë në vitin 2016, në lagjet e tij rebele, nga aviacioni rus dhe i Damaskut. Kalaja e saj – motra e madhe e asaj të Gaziantepit të shkatërruar nga tërmeti – ka pësuar dëmtime të vogla me sa duket.
Por rreth 50 ndërtesa në Aleppo janë shembur dhe njerëzit ende po gërmojnë nëpër rrënoja. Prej andej peshkopi kaldeas, jezuiti Antoine Audo, e përshkruan tërmetin si “një bombë e re e tmerrshme, vdekjeprurëse dhe e panjohur, që bie mbi ne pas 12 vitesh luftë”.
Porti i Latakias, në Mesdhe, përballë Qipros dhe afër Gjirit të Aleksandretës në Turqi u godit gjithashtu. Është goditur Hama, ku ndër të tjera ndodhet baza kryesore ajrore ruse në Sirinë qendrore. Nuk ka raportime për dëme apo viktima në mesin e trupave ruse, iraniane dhe turke të pranishme në zonë.
Në zonat afër kufirit turk, organizatat humanitare lokale kërkojnë ndërhyrjen e komunitetit ndërkombëtar dhe mbi të gjitha kërkojnë që qeveria e Ankarasë të hapë kufirin për të lejuar evakuimin e të plagosurve më rëndë.
Por, sikur të mos mjaftonte kjo, moti i keq ka prekur gjithë Sirinë prej ditësh. Në zonat veriore bie borë, në vende të tjera reshje të dendura. Energjia elektrike dhe karburantet kanë munguar prej disa kohësh për shkak të luftës dhe krizës së paprecedentë ekonomike.
Ngrica ka pushtuar vendin, megjithatë kjo nuk i step banorët dhe ekipet e shpëtimit që të gërmojnë me ato pak drita por me shpresa të shumta për të gjetur ndonjë të mbijetuar.
