Ushtria Çlirimtare e Kosovës (UÇK) ishte forcë politiko–ushtarake e popullit shqiptar të Kosovës e cila ishte aktive mes viteve 1990–1999
UÇK’ja kishte zanafillën nga Lëvizja Popullore e Kosovës. Më poshtë lexoni gjashtë fakte rreth UÇK’së, që ndoshta s’i keni ditur, si problemi më i vështirë në luftë me sigurimin e monicioneve, tranformimin e saj në TMK etj:
1. Pararendësit ushtarakë të UÇK’së filluan në fund të viteve 1980 me rezistencë të armatosur ndaj policisë jugosllave duke u përpjekur të merrte aktivistët shqiptarë në paraburgim.
2. UÇK’ja mori fonde të mëdha nga organizatat e diasporës shqiptare. Ka pasur akuza se ka përdorur narkoterrorizëm për të financuar operacionet e saj. Në Prill 2014, Kuvendi i Kosovës shqyrtoi dhe miratoi krijimin e një gjykate speciale për të gjykuar rastet që përfshinin krime dhe abuzime të tjera të rënda të supozuara të kryera në 1999–2000 nga anëtarët e UÇK’së.
3. Struktura e UÇK’së përbëhej nga Shtabi i Përgjithshëm dhe 7 Zona Operative:
Zona Operative Nr.1 e Drenicës me 4 brigada;
Zona Operative Nr.2 e Pashtrikut me 6 brigada;
Zona Operative Nr.3 e Dukagjinit me 8 brigada;
Zona Operative Nr.4 e Shalës me 4 brigada;
Zona Operative Nr.5 e Llapit me 4 brigada;
Zona Operative Nr.6 e Nerodimjes me 3 brigada;
Zona Operative Nr.7 e Karadakut me 3 brigada.
4. Kjo ushtri arriti një efektiv nga 40.000 deri në 50.000 mijë veta. Me këtë forcë UÇK-ja përballoi mësymjen serbe të pranverës 1999 dhe në aleancë me NATO-n, ajo nga toka dhe Aleanca nga ajri, e detyruan ushtrinë serbe ta lëshonte Kosovën.
5. Problemi më i vështirë për UÇK’në ishte furnizimi me armë e municione.
Ato u siguruan jashtë Kosovës e u futën në Kosovë, duke kapërcyer vështirësi e pengesa të jashtëzakonshme, që kushtuan shumë jetë njerëzish. Një pjesë e vogël u siguruan nga perëndimi e nga tregtarët e vendeve për rreth. Armatimi i UÇK-së ishte armatim i lehtë: automatikë, mitraloza, mortaja dhe topa kundërtanke. Kontributin më të madh për logjistikën e UÇK-së e dhanë populli i Kosovës, djemtë e Kosovës, emigrantë në Perëndim, nëpërmjet financimit të grumbulluar në fondin ” Atdheu në rrezik, Vendlindja thërret”.
6. Në shtator 1999, me përfundimin e luftimeve dhe një forcë ndërkombëtare brenda Kosovës, UÇK-ja u shpërbë zyrtarisht dhe mijëra anëtarë të saj hyrën në Trupat Mbrojtëse të Kosovës (TMK), një trup civil i mbrojtjes emergjente që zëvendësoi UÇK-në dhe Forcën Policore të Kosovës, siç ishte parashikuar në Rezoluta 1244 e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara.